Józef Świder urodził się 19 sierpnia 1930 roku w Czechowicach. Zmarł 22 maja 2014 roku w Katowicach.
Był najstarszy z pięciorga dzieci Jana i Heleny z domu Wieczorek. Zainteresowanie muzyką wyniósł z rodzinnego domu, gdzie podstaw gry na organach uczyli go dziadek Antoni Wieczorek i ojciec – kościelni organiści. Później pogłębiał wiedzę muzyczną u Józefa Borgieła, uznanego w Czechowicach autorytetu muzycznego.
W 1947 roku przeniósł się z pszczyńskiej szkoły średniej do przedostatniej klasy Liceum Muzycznego w Katowicach – klasy fortepianu prof. Stefanii Allinówny.
Dwa lata później (1949) rozpoczął naukę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (PWSM) w Katowicach, studiując jednocześnie na trzech kierunkach – teorii muzyki u prof. Adama Mitschy, fortepianu u prof. Stefanii Allinówny i kompozycji u prof. Bolesława Woytowicza. W 1953 roku uzyskał dyplom z teorii muzyki, w 1954 z fortepianu, a w 1955 ukończył studia z kompozycji, otrzymując dyplom z odznaczeniem.
W latach 1956 – 1958 kontynuował naukę z zakresu kompozycji na studiach aspiranckich u prof. Bolesława Woytowicza w Krakowie.
W roku 1966 przebywał na stypendium w Accademia Santa Cecilia w Rzymie, studiując u włoskiego kompozytora Goffredo Petrassiego.
Równocześnie z twórczością kompozytorską rozpoczął pracę pedagogiczną. W latach 1953 – 1955 pracował w Liceum Muzycznym w Bielsku-Białej, w latach 1953 – 1961 w Liceum Muzycznym w Katowicach, a już po uzyskaniu pierwszego dyplomu w 1952 roku podjął pracę w katowickiej PWSM, gdzie pracował nieprzerwanie do 2006 roku.
W katowickiej PWSM (obecnej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego) był kolejno: adiunktem (1959), docentem (1967), profesorem nadzwyczajnym (1979), profesorem zwyczajnym (1988). W uczelni tej pełnił też wiele funkcji: dziekana Wydziału Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki (1967 – 1972 i 1975 – 1991), kierownika Katedry Kompozycji i Teorii Muzyki (1990 – 1996), prorektora (1972 – 1975).
Uczniami Józefa Świdra byli, między innymi, Aleksander Lasoń, Andrzej Dziadek, Wiesław Cienciała i Jarosław Mamczarski.
Ponadto pracował (od 1975) i kierował Instytutem Muzyki (wcześniej Instytutem Pedagogiki Muzycznej) w Filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie (1985 – 2000).
W latach 1971 – 1976 był członkiem Komisji ds. Przewodów Doktorskich w PWSM w Warszawie.
Od czasu studiów związany z amatorskim i zawodowym ruchem śpiewaczym. Wielokrotnie, jako juror, brał udział w przeglądach i konkursach śpiewaczych, a także ogólnopolskich konkursach wokalnych (m.in. w Ogólnopolskim Konkursie Wokalistyki Operowej im. Adama Didura w Bytomiu).
Od 1984 do 2012 roku był wykładowcą na Podyplomowym Studium Chórmistrzowskim przy Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, od 1994 roku pełniąc tam funkcję kierownika Studium.
Był czynnym i wieloletnim działaczem Oddziału Śląskiego Polskiego Związku Chórów i Orkiestr (obecnie Śląski Związek Chórów i Orkiestr), pełniąc w latach 1968 – 1975 funkcję dyrektora artystycznego.
W latach 1979 – 1981 oraz 1982 – 1987 pełnił funkcję prezesa katowickiego oddziału Związku Kompozytorów Polskich, do którego należał od 1958 roku.
Dorobek kompozytorski Józefa Świdra obejmuje ponad 300 utworów chóralnych, trzy opery (Magnus, Wit Stwosz, Bal baśni), wiele dzieł oratoryjno-kantatowych (m.in. Tryptyk Powstańczy, Legnickie Oratorium, Kantata Maryjna) oraz liczne utwory instrumentalne (m.in. Koncert fortepianowy, Koncert na sopran i orkiestrę, Koncert na 4 instrumenty dęte, perkusję i smyczki, Mała symfonia na orkiestrę dętą, Suita na akordeon i orkiestrę smyczkową, Ewokacje na fortepian i orkiestrę smyczkową, Koncert na gitarę i kwartet smyczkowy).
Dzieła kompozytora publikowały wydawnictwa polskie i zagraniczne, m.in. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Carus-Verlag, Verlag Dohr, Edition Ferrimontana (Niemcy), Gentry Publications (USA), Molenaar Edition (Holandia).
Był autorem kilku przekładów i rozpraw teoretycznych, między innymi o Arnoldzie Schönbergu, Albercie Schweitzerze, Christophie Willibaldzie Glucku i Olivierze Messiaenie.
Prywatnie ojciec Jana (ur. 1956), Magdaleny (ur. 1958) i Marka (ur. 1968) oraz dziadek Andrzeja (ur. 1987).
Za wybitne zasługi był wielokrotnie nagradzany i odznaczany. Otrzymał między innymi: Srebrny Krzyż Zasługi (1970), Złoty Krzyż Zasługi (1974), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1994), Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1972) i I stopnia (1975), Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci (1986), Nagrodę Ministra Edukacji I stopnia (1986), Nagrodę Wojewódzką za operę Wit Stwosz (1975), Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice (1994) i Nagrodę Prymasa Polski „Srebrna Piszczałka” (2002) za wybitne osiągnięcia i wkład w rozwój muzyki sakralnej w Polsce.
oprac. Magdalena Świder-Śnioszek